(سورگاه)

(شربت خانه)

(مقبره میرسید واقف)

(مقبره سید حسن واقف)

شربت‌خانه

 اثر زیبا و ناب، شربت‌خانه است که شربت‌خانه تک بنایی است کم نظیر که به صورت ساختمانی با فضای مرکزی چهارگوش با دو گوشوار هشت بر و 2 گوشواره شش بر در 4 گوش آن و 4 ایوان در 4 جبهه آن به چشم می‌خورد که بی‌تردید با ارزش‌ترین اثر تاریخی نطنز از نظر هنری است که مربوط به دوره تیموری است.

بنای اولیه 2 طبقه بوده و بر فراز طبقه دوم گنبدی وجود داشته است و فضای داخلی اتاق مرکزی را تزئینات گچ بری و نقاشی‌های برجسته تا ارتفاع 1.2متر از دیوار پوشانده که در نوع خود واقعا بی‌نظیر است.

مقبره میر سید واقف

 اثر منحصر به فرد این محله، در شمال شرقی افوشته بر فراز تپه‌ای کم ارتفاع حد فاصل بین محله میر سید و محله دیزآب قرار دارد که آرامگاهی بزرگ با طرحی جالب و زیبا مشهور به گنبد میرسید است.

بنا که رو به جنوب شرقی دارد هشت ضلعی و طول هر یک از اضلاع خارجی آن 4.9 متر و محیط آن بالغ بر 20 متر است.

این ساختمان 2 طبقه دارای 8 صفه در هر طبقه بوده که صفه‌های فوقانی از طریق غلام گردش‌ها به هم ارتباط دارند.

 

گنبد فیروزه فام که دارای پوشش کاشی با اشکال هندسی است، ساقه آن دارای کتیبه ای به عرض 2.3 متر و حاوی 12 سوسن شامل نام 12 امام به خط کوفی درشت می‌باشد که در متن کاشی‌های معرق طرح ریزی شده است.

گنبد میر سید متعلق به قرن نهم هجری قمری بوده و در تاریخ 08/07/1352 به شماره 954 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است

مقبره سید حسن واقف

آرامگاه سید حسن الحسینی مشهور به سید واقف دارای برجی مرتفع و 8 ضلعی با گنبد دوپوش و فیروزه رنگ و زیبا است که بر روی تپه‌ای مشرف بر محله افوشته قرار گرفته است.

گنبد این مقبره به صورت برجی 8 ضلعی آجری و فاقد تزئینات کاشی‌کاری و گچ‌بری بوده و طول هر یک از اضلاع خارجی آن در حدود 3.57 متر و هر ضلع دارای طاق‌نمای جناقی تزئینی است که عرض طاقنما به ترتیب 2.25 متر است.

 

گنبد که رو به شمال شرقی دارد دارای ایوانی است به ابعاد 2.5 در 3 متر با طاق رومی نسبتا مرتفع که بلندی آن تا هره در حدود 7 متر است.

دیوارهای ایوان نیز در طرفین هر یک دارای 2 طاق‌نمای تزئینی در 2 مرتبه بوده که طاق‌نمای پایینی به عرض 83 سانتی‌متر و طاق‌نمای بالایی که در حدود 1 متر بالاتر قرار گرفته و دارای عرض دهنه‌ای در حدود 1 متر است.

پیرامون زندگی نامه سید حسن الحسینی یا همان سید حسن واقف، باید این چنین گفت که در سال 786 هجری قمری،  خداوند فرزندى به میر شرف الدین حسین فرزند ابومحمد افوشته‌اى عطا فرمود که نامش را سید حسن نهادند و سپس به تاج الدین هم ملقب شد.

چون دوران خردسالى را پشت سر نهاد پدر، او را به مکتب عالم ربانى وپیر روشن ضمیر بابا شیخ على عارف بزرگوار نطنز رهنمون گردید تا به کسب علوم متداول زمان بپردازد و به عالم بى پایان عرفان نیز آشنایى حاصل کند.

وی از دلبستگی‌هاى دنیوى چشم پوشى نمود و تمام دارایى خود را به سال 857هجرى قمرى وقف کرد و مردم زمان نیز کارهاى خیر و خداپسندانه‌اش را معرف او قرارداده و به سید واقفش خواندند وبه این نام مشهور شد.

سید واقف با یازده واسطه به امام سجاد(ع) نسب مى‌رساند و سید حسن حسینى یا تاج الدین حسن به‌طور آشکار به تبلیغ مذهب تشیع پرداخت و براى این کار نه تنها از وجود سخنرانان بهره گرفت، بلکه تبلیغ تشیع را با صرف هزینه زیاد، با پذیرایى از مردم توام ساخت

خانه سورگاه

خانه سورگاه در محله افوشته نطنز، بر روی تپه‌ای مشرف بر حسینیه افوشته قرار دارد که چشم اندازی بسیار زیبا و سرسبز از محله زیبای افوشته نطنز را زیر پای خود دارد.

خانه سورگاه متعلق به دوره تیموری است که این بنا از شمال و شرق به حسینیه افوشته، از جنوب به آب انبار افوشته و از غرب به باغات سرسبز این محله منتهی می‌شود.

رسم‌بندی، تزئینات داخلی و پی‌های مستحکم این بنا بر روی بستر سنگی بزرگ، نشان دهنده استحکام و سن بالای این بنا دارد.

از نقل قول افراد محلی و معتبر این محله، این بنا مکانی برای پذیرائی از میهمانان سید حسن واقف بوده است و همچنین زمانی که ایشان، تبلیغ مذهب تشیع 12 امامی را آغاز می‌کند، از این مکان به عنوان تجمع و مکانی برای مشورت با دیگران استفاده می‌کند